Ach, lata 90′ XX wieku. Niemal każda osoba pamiętającą ostatnią dekadę ubiegłego stulecia darzy ją olbrzymią sympatią. Trudno jest wskazać inne dziesięciolecie, które tak powszechnie uznawane byłoby za „kultowe” i które dla tak wielu Polaków było synonimem przełomowych zmian. Na zmiany ustrojowe i kulturowe nałożyła się także rewolucja w branży technologicznej.
To właśnie w latach 90′ nastąpił wielki rozwój rynku gier, które na przestrzeni dekady zmieniły się nie do poznania. Jeśli graliście na komputerach i konsolach w tym okresie, to z pewnością w pamięć zapadło Wam mnóstwo tytułów. Poniższe zestawienie 27 kultowych gier z lat 90′ zbudowałem na bazie własnych doświadczeń. Przypomnijcie sobie wraz ze mną w co graliście lub dowiedzcie się w co grała młodzież ponad… dwie dekady temu!
Mam świadomość tego, że lista nie jest kompletna – być może zechcecie ją uzupełnić o swoje ulubione pozycje?
1. Super Mario World – 1990
Początek lat 90′ to przede wszystkim piękne Super Mario World stworzone z myślą o konsoli Super Nintendo Entertainment System. Względem oryginału znacząco poprawiono grafikę, dodano nowe postaci (Yoshi!), a także rozszerzono zakres umiejętności hydraulika po zebraniu power-upów. Super Mario World była w swoim czasie uznawana za niebywale piękną platformówkę.
2. Another World – 1991
Hideo Kojima wskazuje Another World jako jedną z pięciu najważniejszych gier będących inspiracją dla jego twórczości. Była to platformówka stworzona pierwotnie z myślą o Amidze, która trafiła także na komputery PC. Chwalono zaawansowaną jak na tamte czasy oprawę wizualną, dźwiękową oraz doskonałą, pełną wyzwań fabułę.
3. The Legend of Zelda: A Link to the Past – 1991
Główny bohater gry The Legend of Zelda: A Link to the Past – Link – z miejsca stał się jedną z postaci kojarzonych nieodłącznie z Nintendo. Trzecia odsłona gry uznawana jest przez wielu krytyków za jedną z najważniejszych gier w historii. Była swoistym rozwinięciem idei z pierwszej odsłony serii i ulepszała wprowadzane wcześniej pomysły. Sterowanie Linkiem było znacznie przyjemniejsze, a opowieść znacznie bardziej złożona.
4. Sonic the Hedgehog – 1991
Gotta go fast! Wesoły jeż imieniem Sonic był oficjalną maskotką firmy SEGA. Jego przygody były grą nadającą zupełnie nowe, naprawdę szybkie tempo platformówkom. Po dziś dzień Sonic jest obiektem memów, a w gry z jego udziałem zagrywają się miłośnicy retro.
5. Wolfenstein 3D – 1992
Pierwsza odsłona przygód B.J. Blazkowicza była w oczach wielu obrazobórcza, czym zyskała popularność na całym świecie. Zbanowana w Niemczech w 1994 roku produkcja podpadła wielu m.in. wiszącymi na każdym kroku swastykami. To właśnie Wolfenstein 3D miał stać się prekursorem wszystkim strzelanek i rozpocząć boom na FPSy. Chcecie pograć? Proszę.
6. Mortal Kombat II – 1993
Dlaczego nie jedynka? Bo Mortal Kombat II był pod każdym względem lepszą produkcją. Ogrywany przeze mnie na Sedze Mega Drive był pierwszą z gier „imprezowych”, w które graliśmy ze znajomymi. Względem pierwszej odsłony zwiększono liczbę finiszerów – każda z 15 postaci mogła wykonać egzekucję typu Fatality na aż dwa sposoby, a dodatkowo wykonać Babality (zamiana przeciwnika w dziecko) lub Friendship (okazanie litości przeciwnikowi). I ten narrator wyskakujący z offu z komentarzami przy każdym skutecznym uppercut’cie…
7. DOOM – 1993
W Polsce to nie Wolfenstein 3D, a DOOM wydawał się być popularniejszą ze strzelanek. Produkcja wprowadziła możliwość ruchu postaci w trzecim wymiarze – w płaszczyźnie góra-dół. DOOM był dynamiczny, krwisty, satysfakcjonujący i granie w niego po dziś dzień daje sporo frajdy. Chcecie pograć? Śmiało, tutaj.
8. Worms – 1995
Żadna gra tak skutecznie nie rujnowała przyjaźni na domówkach jak Wormsy. Pomyślcie tylko: cztery drużyny robaków, których zadaniem jest wzajemna eksterminacja – wy zawieracie „sojusz” z jednym kumplem, przeciwko pozostałej dwójce, by nagle oszukać go i wbić mu nóż w plecy, wykańczając ostatniego robaka na planszy. To były czasy…
9. Warcraft II: Tides of Darkness – 1995
Przyznaję się: nigdy nie byłem fanem Warcrafta II, ale wiem, że za jego absencję na liście zostałbym pożarty przez czytelników. 🙂 Strategia Blizzarda była dla wielu Polaków pierwszą stycznością z tym gatunkiem gier… no chyba, że ktoś wolał grać w Polan, zwanego „polskim Wacraftem”.
10. Command & Conquer – 1995
Command & Conquer to strategia czasu rzeczywistego, która w 1995 roku wydawała się grą z przyszłości. Działo się tak nie tyle za sprawą samego gameplayu, co filmików przerywnikowych nagrywanych z udziałem prawdziwych aktorów. Przypuszczam, że „speeche” niektórych oddziałów wielu z Was zna na pamięć do dziś.
11. Star Wars: Dark Forces – 1995
Zdaniem wielu Star Wars: Dark Forces to najlepsza gra z uniwersum Gwiezdnych Wojen, jaka kiedykolwiek powstała. Dla mnie jako fana Star Wars była to unikalna możliwość przeniesienia się do realistycznie odwzorowanego świata znanego wyłącznie z ekranu telewizora. Rycerze Jedi, moc, broń znana z filmów i doskonałe udźwiękowienie. Oj w 1995 roku tytuł prezentował się naprawdę zjawiskowo…
12. Mario Kart 64 – 1996
Mario Kart 64 to następca wydanego na SNESa Super Mario Kart. To właśnie ta odsłona serii przeniosła kultowe wyścigi w świat trójwymiaru, nadając mu zupełnie nowe życie i umożliwiając zabawę na jednej konsoli nawet czterem osobom na raz. Wrażenie robił nie tylko przyjemny gameplay, ale też świetnie zaprojektowane trasy.
13. Tomb Raider – 1996
Tomb Raider… oj pamiętam kontrowersje dotyczące tego, jak mocno twórcy gry podkreślili walory urody młodej pani archeolog. Czy wtedy spodziewałem się, że przygody Lary Croft staną się tak popularne? Nie, ale zapamiętałem tę produkcję jako przełom w grach typu action adventure, które nagle przeniesiono do trójwymiaru. Na podstawie serii gier Tomb Raider nakręcono trzy pełnometrażowe filmy.
14. Duke Nukem 3D – 1996
Duke Nukem był Arnoldem Schwarzeneggerem świata gier komputerowych, który stał się sławny nie za sprawą dwuwymiarowych gier, a właśnie trójwymiarowej produkcji z lat 90′, przy której doskonale bawić się można po dziś dzień. Książę bawił znanymi z lat 90′ XX wieku one-linerami i cytaty takie jak „Yeah, piece of cake!” czy też „It’s time to kick ass and chew bubble gum, and I’m all outta gum” na stałe weszły do świata popkultury. Jeśli nie graliście, powinniście.
15. Diablo – 1996
31 grudnia 1996 roku świat gier hack’n’slash zmienił się na zawsze. Gra fabularna Blizzard North zabrała graczy do podziemi miasta Tristram i rozpalała wyobraźnię łowców wirtualnych przygód wspaniałą oprawą graficzną, doskonałą muzyką i grywalnością. Po 23 latach Diablo wciąż prezentuje się świetnie, a zagrać w nie można obecnie nawet w przeglądarce internetowej…
16. Resident Evil – 1996
Survival horror Capcomu wydany na PlayStation 1 zainicjował szał na uniwersum kręcące się wkoło fikcyjnego Racoon City i korporacji Umbrella. Sterowanie i praca kamery były nieco toporne, ale gra straszyła, dawała ogromną frajdę i satysfakcję z zabawy. Gracze do wyboru mieli dwie postacie różniące się od siebie na tyle mocno, że wybór definiował w praktyce poziom trudności zabawy.
17. Quake 1 – 1996
Jeśli jakiś FPS przeniósł ten gatunek gier w latach 90′ na zupełnie nowy poziom, to był to właśnie Quake. Silnik graficzny Quake engine wyświetlał trójwymiarowy obraz, który w swoim czasie szokował szczegółowością. To właśnie w tej grze zadebiutowała słynna konsola umożliwiająca nie tylko konfigurację rozgrywki, ale także wpisywanie kodów. Mało kto o tym wie, ale muzykę do Quake komponował Trent Reznor z Nine Inch Nails.
18. StarCraft – 1997
Trzy rasy: Terranie, Zergowie, Protosi. Cóż to była za rywalizacja! Jeśli któraś gra zainicjowała e-sport, to był nią właśnie Starcraft – strategia czasu rzeczywistego, która w Korei Południowej doczekała się nawet dedykowanego programu telewizyjnego. Dopracowana do granic możliwości w zakresie balansu ras pozwalała wykazać się graczom przede wszystkim swoim skillem, a nie szczęściem. Nawet nie wiecie jak duże powodzenie w Korei Południowej mieli pro gracze sceny Starcrafta…
19. Fallout – 1997
Jeśli zapytacie 10 fanów serii gier Fallout o to, która jej odsłona była ich zdaniem najlepszą, to przypuszczam, że większość wskaże właśnie Fallout 1 lub 2. Uniwersum stworzone przez Interplay Entertainment przyciągało przemyślanym projektem i świetnym systemem rozwoju postaci w oparciu o perki. Fallout uznawany jest za jedną z najlepszych gier w historii, które przedstawiały rzeczywistość postnuklearną.
20. Baldur’s Gate – 1998
„Przed wyruszeniem w drogą należy zebrać drużynę”, wypowiadane słowami Piotra Fronczewskiego… pamiętacie? Ja pamiętam jak cała moja klasa facetów w gimnazjum wymieniała się doświadczeniami z „Baldura”. Każdy dokonywał innych wyborów, więc historia każdego z graczy toczyła się zupełnie inaczej. Trudno wskazać lepszy cPRG z lat 90′.
21. Half-Life – 1998
Half-Life 3 wciąż nie jest „confirmed”, mimo że od premiery pierwszej odsłony serii minęło już 20 lat. Do dziś produkcja Valve jest szalenie grywalna, a rozwiązania programistów w zakresie zaprogramowania zachowań sztucznej inteligencji przeciwników stanowią obiekt analiz zdumionych nią adeptów sztuki kodowania. Ach, no i gdyby nie Half-Life, nie mielibyśmy nigdy CS:GO. W końcu Counter-Strike był pierwotnie jedynie modem do tej gry.
22. Star Wars: Rogue Squadron – 1998
Każdy prawdziwy fan Gwiezdnych Wojen po prostu musiał ograć Star Wars: Rogue Squadron. Ta produkcja szokowała ładną oprawą graficzną, świetny udźwiękowieniem oraz możliwością wcielenia się w pilotów najbardziej charakterystycznych statków fantastycznego uniwersum. Grając w Rogue Squadron czułem się jak bohater filmu, naprawdę.
23. Heroes of Might & Magic III – 1999
Czy naprawdę komukolwiek trzeba przedstawiać Heroes of Might & Magic III? Nawet dziś, w 20 lat po premierze przy produkcji bawią się setki tysięcy osób (miliony?!) z całego świata. Turowa gra strategiczna HoMM III zestarzała się z godnością, a dzięki aktywnej społeczności graczy wciąż tworzone są dla niej nowe mapy. Oprawa graficzna nawet dziś cieszy oko i wcale nie są do tego potrzebne żadne remastery. Wszystkie części Heroes of Might & Magic można kupić za bezcen na polskiej platformie GOG.
24. Roller Coaster Tycoon – 1999
Kolejna z gier, która po 20 latach bawi dokładnie tak samo, jak w dniu premiery. Roller Coaster Tycoon pozwala na zaprojektowanie własnego parku rozrywki od podstaw, na czele z tworzeniem projektów zwariowanych kolejek górskich, czyli tytułowch roller coasterów.
25. Quake III: Arena – 1999
Z końcem lat 90′ w kafejkach internetowych królowało kilka gier, a jedną z nich był bez dwóch zdań Quake III: Arena. Dynamiczna alternatywa dla nieco bardziej taktycznego Unreal Tournamenta chwalona była za mechanikę strzelania, świetne tempo rogrywki i doskonałe projekty map.
26. Unreal Tournament – 1999
Jeśli lubiłeś w latach 90′ wieloosobowe shootery i nie podobał Ci się Quake III, to z pewnością grałeś w Unreal Tournament. Byłem jedną z tych osób. Urzekł mnie pokaźny arsenał ciekawych broni, mapy sprzyjające nieco wolniejszej rozgrywce niż w Quake III oraz doskonałe mechaniki gry przekładające się na satysfakcję z każdego fraga.
27. System Shock 2 – 1999
System Shock 2 to propozycja dla miłośników horrorów i science-fiction. Ta gra akcji z doskonale wplecionymi elementami RPG robiła furorę nie tylko gameplayem, ale także fabułą, którą można było obdarzyć niejeden film. Rozgrywka obserwowana była z perspektywy pierwszej osoby nie bez powodu. Mocny nacisk położono tu na walkę, ale w grze nie brakuje wymagających zagadek logicznych.