Budowa diod LED opiera się na półprzewodnikach, które posiadają dwie warstwy. Ujmując rzecz najprościej: po podłączeniu prądu, elektrony przeskakują z jednej warstwy na drugą, a w trakcie przeskoku „wydzielają” nadmiar energii. Tą energią jest właśnie światło wytwarzane przez diodę. Dzięki temu, LED-y nie zużywają dużej energii przy włączaniu światła. Klasyczne żarówki pobierają znacznie więcej prądu w trakcie rozgrzewania żarnika, niż w czasie właściwego świecenia, co wpływa nie tylko na wysokość rachunków, ale też na żywotność żarówki.
Budowa diod LED wpływa również na niewielkie rozmiary urządzeń. Dzięki temu stają się one atrakcyjne w wykończeniach domu. Tam, gdzie montaż zwykłych żarówek był mocno utrudniony, teraz użytkownik z łatwością może zamontować pasek z rozmieszczonych szeregowo diod. Zwłaszcza, że paski LED mają zwykle zwiększoną odporność na kurz i wilgoć, dzięki czemu możemy swobodnie umieścić je w pobliżu płyty indukcyjnej czy kuchenki gazowej.
Diody LED charakteryzują się również długą żywotnością. Minimalny czas pracy LED-ów to ok. 50 tys. godz., żarówek od 500 do 1500 godz. a żarówek halogenowych ponad 5 tys. godzin. LED-y mają jeszcze jedną przewagę nad tradycyjnym oświetleniem – nie gasną od razu. Gdy diodom zaczyna kończyć się żywotność, nie przestają świecić natychmiast, ale wytwarzają coraz mniej światła, co jest wyraźnym sygnałem do ich wymiany.
Jak wybierać
Przed zakupem LED warto odrobinę zmienić swój sposób myślenia na temat wyboru oświetlenia. Mniejsze znaczenie ma tutaj liczba Watów, bo tych diody LED mają nieporównywalnie mniej, niż tradycyjne żarówki. Istotną wartością jest tu liczba lumenów (jednostka miary strumienia świetlnego). Jeśli do tej pory korzystaliśmy z tradycyjnych żarówek, to warto sprawdzić, jak liczba Watów przekładała się na jasność oświetlenia. Na przykład tradycyjna żarówka 25W dostarcza światła o wartości do 250 lumenów, żarówka 75W ok. 1060 lumenów, a 100W daje do 1530 lumenów.
Oczywiście powyższe wartości są przybliżone, ale jeśli ciągle wartość w Watach jest dla nas punktem odniesienia, należy zwrócić uwagę, że np. zwykły LED mając moc 7W świeci z jasnością 500 lumenów, a to oznacza, że można porównać ją z żarówką o mocy (w przybliżeniu) 40W.
Przy wyborze LED-ów, warto zwrócić uwagę na kąt świecenia. Warto przemyśleć jaki cel ma nasze oświetlenie i w jakim miejscu chcemy je umieścić. Jeśli potrzebujemy diod, do nocnej lampki, to najczęściej wystarczy nam skupiona wiązka światła. Jeśli zaś chcemy LED-ami oświetlić duże pomieszczenie powinniśmy pomyśleć o urządzeniach oferujących co najmniej 120 stopni. Należy pamiętać, że w tym wypadku najbardziej optymalne mogą być diody, których kąt świecenia wynosi 180 stopni.
Innym ważnym aspektem przy wyborze żarówki jest barwa światła. Oczywiście, wiele w tym wypadku zależy do indywidualnych upodobań. Zmienną, którą należy obserwować jest temperatura barwowa wyrażana w Kelwinach (K). Im wartość jest wyższa, tym światło, paradoksalnie, jest zimniejsze. W przybliżeniu temperatura poniżej 3500K ma barwę białą-ciepłą, więcej niż 5000K to już barwa zimna. Pomiędzy tymi wartościami znajduje się światło neutralne. Warto zauważyć, że temperatura barwowa tradycyjnej żarówki wynosi ok. 2900K.
Zastosowanie
Jednak najważniejsze pytanie, na które należy odpowiedzieć, brzmi: gdzie powinienem zainstalować oświetlenie LED? Rozwiązań jest sporo. Jeśli nie lubimy koloru światła, które emitują diody, nie powinniśmy umieszczać ich jako głównego, górnego oświetlenia. LED-y to na pewno miły i atrakcyjny dla oka dodatek.
Paski LED sprawdzają się także w trudnych warunkach, bo ze względu na pokrycie diod silikonem, nie uszkodzi ich wysoka wilgotność powietrza. W ich aranżacji ogranicza nas tylko wyobraźnia. Możemy nawet urozmaicić łazienkę poprzez dodanie LED-ów na spodzie wanny. Takie rozwiązanie pozwoli na eleganckie i subtelne podkreślenie wystroju.
Oświetlenie LED-owe wyjątkowo dobrze sprawdza się w kuchni, gdzie obok wartości czysto estetycznej jest bardzo praktyczne. Diody możemy zamontować na spodach szafek i rozjaśnić kuchenny blat, na którym przygotowujemy posiłki.
Z bardzo interesującym zastosowaniem LED-ów, możemy spotkać się w oświetleniu zewnętrznym, które oparte jest na pracy fotokomórki. Częste włączanie i włącznie będzie miało negatywny wpływ na żywotność klasycznej żarówki i na wysokość rachunków. Czas pracy LED-ów jest zupełnie niezależny od częstotliwości włączania i wyłączania, dlatego umieszczenie lampy z czujnikiem ruchu nad drzwiami nie nastręczy nam większych problemów.
Ekskluzywne produkty dla entuzjastów?
W ciągu ostatnich kilku lat cena LED-ów znacząco spadła. Najprostsze żarówki o mocy 200 lumenów można kupić za ok. 10 złotych, ceny pasków LED zaczynają się od 25 złotych (za pięć metrów). Zważając na długą żywotność i niewielki pobór energii, diody mogą być ciekawą alternatywą dla tradycyjnego oświetlenia. Jedynym istotnym warunkiem jest odpowiednie przemyślenie miejsca montażu oraz ich funkcji.
Źródło: Multioffice / Zdjęcie: Avito.ru