Polski samochód elektryczny Izera pod lupą NIK. Co mówi raport?

Maksym SłomskiSkomentuj
Polski samochód elektryczny Izera pod lupą NIK. Co mówi raport?

Macie wątpliwości co do tego, czy Izera powstanie? Nie Wy jedni. Szef Najwyższej Izby Kontroli Marian Banaś zdradził w czerwcu tego roku w „Gościu Wydarzeń” na antenie Polsatu, że zwrócił się do premiera Mateusza Morawieckiego z prośbą o analizę projektu polskiego samochodu elektrycznego. W trakcie kontroli spółki ElectroMobility Poland NIK miał stwierdzić „poważne nieprawidłowości”. Za sprawą serwisu Business Insider Polska wiemy już, jakie nieprawidłowości wskazano w raporcie.

Kontrola NIK w ElectroMobility Poland

NIK skontrolowała Electromobility Poland (EMP), spółkę odpowiedzialną za pomyślne doprowadzenie do finału kwestii związanych z produkcją polskiego narodowego samochodu elektrycznego Izera. Prezes NIK Marian Banaś mówił o „poważnych nieprawidłowościach”, ale wbrew temu, co można by przypuszczać, NIK w swoim raporcie wskazał też wiele pozytywów.

W raporcie NIK widnieją następujące konkluzje, związane z wydatkowaniem i gospodarowaniem środków:

NIK ocenia pozytywnie, w ramach zbadanej próby, wydatkowanie – pod kątem prawidłowości dokonywania przez EMP wydatków – środków finansowych w latach 2016-2022.

EMP w sposób prawidłowy zorganizowała strukturę projektową i podejmowała działania mające na celu realizację założeń projektu, a wydatki w ramach zbadanej próby były gospodarne.

W wystąpieniu pokontrolnym NIK podniesiono też, że dokonano właściwego wyboru kontrahentów oraz negocjowano w taki sposób, aby otrzymać najkorzystniejsze warunki zakupu różnych usług. Kontrola NIK w ElectroMobility Poland skutkowała m.in. pozytywną oceny wynagrodzeń:

Nawiązanie współpracy z daną osobą było uzasadnione prowadzonymi w danym momencie działaniami przez EMP (…), a wysokość wynagrodzenia albo przyjętych stawek była na poziomie rynkowym.

Poza licznymi pochwałami są też uchybienia, w tym te związane z zarobkami zarządu. O ile wynagrodzenia szeregowych pracowników EMP wątpliwości nie budzą, to osoby postawione wyżej w hierarchii…

Nieprawidłowości w EMP

Najwyższa Izba Kontroli punktuje w raporcie niedociągnięcia. Największymi są oczywiście znaczące opóźnienia oraz wciąż bardzo wczesna faza przygotowań. Koszt uruchomienia fabryki szacuje się na ok. 6 miliardów złotych, które to pieniądze nie zostały zabezpieczone. NIK opisał, że EMP zmarnowało czas na konkursy na zaprojektowanie pojazdu, z których to projektów finalnie zrezygnowano.

Inną wątpliwość stanowi ulokowanie fabryki, w której powstawać ma polski samochód elektryczny Izera. Zdaniem NIK lokalizacji nie sprawdzono dostatecznie szczegółowo. Nie wzięto też pod uwagę w odpowiedni sposób innych potencjalnych miejsc pod budowę zakładu.

NIK miał zastrzeżenia do wynagrodzeń zarządu, które są rzekomo niezgodne z ustawą kominową. Zgodnie z literą prawa członkowie zarządu mogą zarabiać maksymalnie 15-krotność średniego wynagrodzenia z IV kwartału poprzedniego roku. W EMP kwotę 6733,49 złotych zastosowano, ale bez uwzględnienia VAT-u.

izera

ElectroMobility Poland odrzuca uwagi kontrolerów

EMP odrzuciło uwagi kontrolerów co do VAT-u w kontekście wynagrodzeń w piśmie przesłanym dziennikarzom Business Insidera:

Opinie prawne Departamentu Skarbu Państwa KPRM dotyczące kwestii podatku VAT w umowach o świadczenie usług zarządzania potwierdzają, że podatek VAT nie stanowi kwoty wynagrodzenia (…). Nie może to być traktowane jako nieprawidłowość w odniesieniu do działalności Spółki

ElectroMobility Poland nie zgadza się też z krytyką lokalizacji fabryki w Jaworznie:

Przy wyborze lokalizacji dla fabryki Izery najważniejszymi badaniami potwierdzającymi wykonalność inwestycji we wskazanym terenie były badania techniczne i środowiskowe. Dla wszystkich najlepiej ocenianych lokalizacji takie badania zostały zrealizowane. Dla lokalizacji w Jaworznie na wczesnym etapie nie zdecydowano się na realizację due diligence prawnego ze względu na prostą strukturę właścicielską wpisaną w jedną księgę wieczystą. Dodatkowo planowana zamiana terenu między Lasami Państwowymi a gminą Jaworzno powodowała konieczność powtórzenia tego samego badania przed zakupem, co stanowiłoby dodatkowy koszt.

Jaką wagę ma raport NIK? Prawdopodobnie niewielką. Prezes NIK od dawna skłócony jest z PiS, partią będącą u władzy w Polsce.

Źródło: BI

Udostępnij

Maksym SłomskiZ dziennikarstwem technologicznym związany od 2009 roku, z nowymi technologiami od dzieciństwa. Pamięta pakiety internetowe TP i granie z kumplami w kafejkach internetowych. Obecnie newsman, tester oraz "ten od TikToka". Miłośnik ulepszania swojego desktopa, czochrania kotów, Mazdy MX-5 i aktywnego uprawiania sportu. Wyznawca filozofii xD.