Ultrazwarte galaktyki karłowate
Nowo odkryte galaktyki to ultrazwarte galaktyki karłowate (ang. Ultra Compact Dwarf, UCD). Mowa o szczególnym typie galaktyk karłowatych, które charakteryzują się stosunkowo niewielkimi rozmiarami, a jednocześnie składają się z wielu, położonych bardzo blisko siebie gwiazd. Typowa ultrazwarta galaktyka karłowata ma średnicę ok. 1/1000 średnicy Drogi Mlecznej, a jednocześnie zawiera około 100 milionów gwiazd. Obserwowanie takich obiektów może zaowocować pozyskaniem nowych informacji na temat procesów powstawania i ewolucji galaktyk we Wszechświecie.
Gromada w Piecu, znajdująca się około 65 milionów lat świetlnych z dala od Ziemi, jest drugą najbogatszą w galaktyki gromadą w pobliżu. Ze względu na jej stosunkowo bliskie położenie, stanowi ona cenne źródło wiedzy na temat gromad galaktyk w ogóle.
44 nowe kandydatki
W ramach wcześniejszych obserwacji w obrębie Gromady w Piecu wykryto łącznie 61 ultrazwartych galaktyk karłowatych. Teraz, grupa astronomów będąca pod przewodnictwem Teymoora Saifollahiego z Uniwersytetu w Groningen w Holandii, donosi o odkryciu dziesiątek nowych potencjalnych UCD, które mogą należeć do Gromady w Piecu. Analizując dane pozyskane w ramach przeglądów FDS (ang. Fornax Deep Survey) oraz VHS (ang. Vista Hemisphere Survey), a także z pomocą teleskopu VISTA (ang. Visible & Infrared Survey Telescope for Astronomy), na obrzeżach Gromady w Piecu zidentyfikowano łącznie 44 kandydatki na ultrazwarte galaktyki karłowate.
W zasadzie, początkowo zespół odnalazł aż 220 kandydatki na UCD, jednak z tego szerokiego grona obiektów wybrał 44, co do których istnieją największe szanse, iż są rzeczywistymi ultrazwartymi galaktykami karłowatymi. Prawie wszystkie te galaktyki znajdują się poza centrum Gromady w Piecu, ponad 1170 lat świetlnych z dala od niego.
Ultrazwarte galaktyki karłowate (oznaczone żółtymi okręgami) położone w pobliżu najjaśniejszych galaktyk Gromady w Piecu. | Źródło: arXiv
Jak informują naukowcy, prawie połowa nowo odkrytych ultrazwartych galaktyk karłowatych znajdujących się na obrzeżach Gromady w Piecu to UCD wewnątrzgromadowe, położone dalej niż 650 tysięcy lat świetlnych od należących do tej gromady galaktyk o jasności wyższej niż na poziomie magnituno -18. Astronomowie zauważyli, że UCD należące do tej grupy mogą powstawać w środowiskach o małej gęstości.
To niesamowite, że jesteśmy w stanie wykryć maleńkie galaktyki znajdujące się miliony lat świetlnych z dala od Ziemi. Niestety, minie wiele lat, zanim astronomowie uzyskają dostęp do technologii, która pozwoli bliżej poznać ich charakter i zawartość.
Źródło: ArXiv, fot. tyt. NASA, ESA, J. Lotz (STScI)