W 2024 roku świat nauki ma szansę być świadkiem wielkiego debiutu – Chiny zaprezentują źródło fotonów o wysokiej energii. To urządzenie będzie w stanie produkować ekstremalnie silne promienie rentgenowskie, które pozwolą naukowcom zaglądać głębiej niż kiedykolwiek wcześniej.
Wyobraź sobie, że jesteś detektywem z mikroskopem, który pozwala zobaczyć detale niewidoczne gołym okiem, a nawet więcej – detale na poziomie atomów.
Jak działa HEPS i co może zmienić?
HEPS (High Energy Photon Source) to inwestycja warta 665 milionów dolarów, która stawia Chiny w pierwszym rzędzie wśród światowych liderów w dziedzinie technologii synchrotronowej (m.in. promieniowanie elektromagnetyczne). Jest to nic innego jak gigantyczna maszyna, która za pomocą światła pozwala badać skomplikowane struktury, od mikrocząsteczek po duże białka.
Zbudowana niedaleko Pekinu jest nie tylko przykładem inżynierskiego majstersztyku, ale także centrum intensywnych badań. Naukowcy tam pracujący, przy użyciu nowoczesnych technologii, takich jak komory próżniowe, doprowadzają do perfekcji jakość światła. To pozwala na jeszcze dokładniejsze badania na poziomie nanoskali, które stają się bardziej precyzyjne.
Co to oznacza? Naukowcy mogą teraz badać struktury mniejsze niż jedna miliardowa metra z dokładnością, o której wcześniej mogli tylko marzyć. To jak zegarek, który zamiast tikać co sekundę, robi to co nanosekundę – precyzyjnie i szybko.
Kiedy HEPS zostanie otwarty w 2025 roku, oferować będzie 14 linii badawczych, a w przyszłości nawet 90. Oznacza to, że uczeni z różnych dziedzin, od biologii po inżynierię materiałową, będą mogli korzystać z tej technologii.
Znaczący postęp
Jednym z największych postępów, które umożliwi HEPS, jest badanie białek. Wcześniej, by poznać jego strukturę, trzeba było je najpierw odpowiednio przygotować, co było niezwykle czasochłonne. Dzięki mocnym promieniom X, chińskie urządzenie pozwoli badać nawet najmniejsze kryształy białka szybko i z niesamowitą dokładnością.
To może zrewolucjonizować wiele dziedzin, od farmacji po biotechnologię, bo te aminokwasy są kluczowe dla życia i zdrowia. Lepsze zrozumienie ich struktury może prowadzić do nowych lekarstw, a nawet terapii.
Źródło: High Energy Photon Source