FarFarOut to oficjalnie najodleglejszy obiekt w Układzie Słonecznym

Przez długi czas astronomom zdawało się, że obiektem wciąż położonym w Układzie Słonecznym, ale znajdującym się najdalej od Słońca, był Pluton. Niemniej, już od dawna wiadomo, że za jego orbitą wokół Słońca krążą kolejne, jeszcze odleglejsze ciała. Zatem, co w rzeczywistości jest najodleglejszym obiektem w Układzie Słonecznym? Jak astronomowie właśnie potwierdzili, ten tytuł przypada ciału o nazwie 2018 Ag₃₇, znanemu jako FarFarOut.

Blady punkt na niebie

FarFarOut to obiekt o średnicy 400 kilometrów, czyli zbyt małej, by móc sklasyfikować go jako planeta karłowata. Naukowcy wciąż nie wiedzą na jego temat zbyt wiele. Znajduje się on bardzo daleko od Słońca, a więc cechuje się bardzo niską jasnością.

Omawiane ciało zostało odkryte zaledwie w 2018 roku, a dokonano tego z pomocą Teleskopu Subaru. Co ciekawe, od tego momentu zaobserwowano go zaledwie dziewięć razy.

Na skraju Układu Słonecznego

FarFarOut zlokalizowany jest w tej chwili około 132 jednostki astronomiczne (au), czyli jakieś 20 miliardów kilometrów z dala od Słońca. Dla porównania, Ziemia znajduje się 1 jednostkę astronomiczną z dala od Słońca, a Pluton maksymalnie 49 jednostek astronomicznych. FarFarOut jest także położony od Słońca dalej niż obiekty o nazwie Farout (odległość 124 au) oraz Goblin (obecna odległość to 80 au).

„FarFarOut prawdopodobnie został wyrzucony na zewnętrzne rubieże Układu Słonecznego, gdy w odległej przeszłości zbyt mocno zbliżył się do Neptuna.”, powiedział Chad Trujillo, jeden z autorów pracy naukowej poświęconej obiektowi. „Kiedyś FarFarOut zapewne ponownie wejdzie w interakcję z Neptunem, ponieważ ich orbity wciąż się krzyżują.”

Odległość od Słońca wybranych planet, FarFarOut i innych obiektów transneptunowych. | Źródło: Roberto Molar Candanosa, Scott S. Sheppard (Carnegie Institution for Science), Brooks Bays (University of Hawaii)

Status tymczasowy

Co istotne, FarFarOut nie będzie najodleglejszym obiektem w Układzie Słonecznym zawsze. Chociaż w tej chwili znajduje się on dalej od Słońca niż wszystkie inne znane obiekty, w przyszłości się to zmieni. Znamy bowiem ciała, które poruszają się po niezwykle rozległych orbitach, na tyle rozległych, że ich aphelium (punkt położony najdalej od Słońca) wynosi nawet kilka tysięcy au. Niemniej, ich okresy orbitalne są bardzo długie. Wspomniany Goblin, mimo że obecnie położony jest 80 au od Słońca, z czasem znajdzie się ponad 2000 au dalej. Będzie potrzebował na to jednak kilkudziesięciu tysięcy lat, by tę pozycję osiągnąć – jego okres orbitalny wynosi 40 tysięcy lat.

Dla porównania, okres orbitalny FarFarOut to około 1000 lat. Ciało to zbliża się do Słońca nawet na odległość 27 au (bardziej niż Neptun), a oddala maksymalnie na odległość 145 au.

W przyszłości astronomowie zamierzają dalej przyglądać się FarFarOut. W ten sposób być może uda się dokładniej określić jego okres orbitalny i poznać jego cechy charakterystyczne. Kto wie, może z czasem obiekt otrzyma też oficjalną nazwę z prawdziwego zdarzenia, bardziej wpadającą w ucho niż 2018 AG₃₇(FarFarOut to nazwa nieoficjalna).

Źródło: NOIRLab, fot. tyt. NOIRLab/NSF/AURA/J. da Silva