Astronomiczna doba – co to takiego?
Dzień, a właściwie doba astronomiczna to jednostka miary upływu czasu związana z obrotem planety wokół własnej osi. Rok to z kolei odstęp czasu między dwoma jednakowymi położeniami planety w jej ruchu po orbicie wokół Słońca. Wbrew temu co mogłoby się wydawać, ziemska doba nie trwa równo 24 godziny, a ziemski rok nie trwa dokładnie 365 dni – przyjęto tak dla ułatwienia. W rzeczywistości Ziemia wykonuje pełny obrót wokół własnej osi w ciągu 23 godzin 25 minut i 4,091 sekundy oraz pokonuje swoją orbitę w ciągu 356,25 dni.
Jeśli chodzi o Układ Słoneczny, do dziś wiedzieliśmy, ile trwa doba na każdej jego planecie poza Wenus. Tak, wiedzieliśmy, ile doba na Wenus trwa w przybliżeniu, ale na dokładnego pomiaru tej doby doczekaliśmy się dopiero teraz. Dlaczego? Po pierwsze, dlatego że planeta ta obraca się wokół własnej osi niesamowicie powoli. W związku z tym zanim astronomowie są w stanie przyjrzeć się jej dniu w pełni, ta znika z pola widzenia. Dodatkowo Wenus jest spowita chmurami, które uniemożliwiają zobaczenie jej powierzchni z Ziemi, a zatem wyznaczenie na niej punktów orientacyjnych.
Doba na Wenus
Aby uzyskać dokładny pomiar długości doby astronomicznej na Wenus, zespół astronomów musiał prowadzić swoje obserwacje przez ponad dekadę (ziemskich lat). W ramach swoich badań naukowcy wykorzystali radar. Za sprawą zebranych przez niego danę udało się dowiedzieć, że chociaż Wenus ma „przeciętny dzień”, jej dni bywają niesamowicie nieprzewidywalne. Masa Wenus nie jest równomiernie rozłożona w jej wnętrzu, a gęsta atmosfera planety zapewne także wpływa na tempo obrotu obiektu wokół własnej osi.
Zgodnie z obliczeniami astronomów doba na Wenus trwa średnio 243,0228 ziemskich dni. Tak, jeden dzień na Wenus trwa około dwóch trzecich ziemskiego roku. Co jednak ciekawe, zdarza się, że doba na tej planecie jest dłuższa lub krótsza nawet o 20 minut.
Chociaż dokładną długość wenusjańskiej doby poznaliśmy dopiero teraz, od dawna wiadomo, ile na Wenus trwa rok – 225 ziemskich dni. Tak, dzień na Wenus jest dłuższy niż rok.
Wyniki opisanych powyżej obserwacji są nie bez znaczenia. Dzięki nim takie agencje jak NASA będą w stanie lepiej przygotować się do realizacji potencjalnych misji, których Wenus byłaby celem. Jeśli jakiś pojazd miałby wylądować na powierzchni planety, niedokładne pomiary związane z rotacją planety mogłyby przyczynić się do istotnych komplikacji, a nawet niepowodzenia misji.
Źródło: Phys.org, fot. tyt. NASA/JPL-Caltech