Księżyc to nie tylko pył
Szkło nie jest na Księżycu rzadkością. Materiał ten powstaje tam, gdy krzemiany są poddawane działaniu wysokich temperatur, a tak się składa że o krzemiany i wysokie temperatury na powierzchni satelity nietrudno. W przeszłości na Księżycu miała nawet miejsce aktywność wulkaniczna, która powodowała powstawanie wulkanicznego szkła. Do tego samego prowadziły uderzenia meteorytów, które także generowały intensywne ciepło.
Zdaniem zespołu naukowców, którym kierował geolog planetarny Zhiyong Xiao z Uniwersytetu Sun Yat-Sena i Chińskiej Akademii Nauk, to właśnie meteoryty mogły odpowiadać za pojawienie się na Księżycu kul szkła, które odnalazł łazik Yutu-2. Nie ma jednak co do tego stuprocentowej pewności, ponieważ większość szkła znalezionego do tej pory na powierzchni satelity wyglądała inaczej niż kule odkryte prze Yuyu-2.
Szklane bogactwo
Na Księżycu istnieje mnóstwo kul szkła, ale większość ma mniej niż milimetr średnicy. Tymczasem kule odkryte przez Yutu-2 charakteryzują się średnicą wynoszącą od 15 do 25 milimetrów. Samo to nie czyni ich wyjątkowymi, gdyż podczas misji Apollo 16 na widocznej stronie Księżyca, w jednym z kraterów, znaleziono kule o średnicy do 40 milimetrów, które prawdopodobnie także powstały podczas uderzenia meteorytu. Odkrycia dzielą jednak istotne różnice.
Jak wyjaśnia Xiao, kule pochodzące z niewidocznej strony Księżyca zdają się być przezroczyste lub półprzezroczyste i charakteryzują się szklistym połyskiem oraz jasnobrązową barwą. Oprócz dwóch kul sprawiających wrażenie półprzezroczystych znaleziono jeszcze cztery o podobnym połysku, ale ich przezroczystości nie udało się potwierdzić. Wszystkie te sferule znajdują się w pobliżu świeżych kraterów uderzeniowych, co może sugerować, że powstały za sprawą uderzeń meteorytów. Możliwe jest też, że wcześniej były zakopane pod powierzchnią, a kolizje doprowadziły do ich wykopania. Naukowcy podejrzewają jednak, iż najlepszym wytłumaczeniem dla charakterystyki kul jest scenariusz zakładający ponowne stopienie przez uderzenia meteorytów wulkanicznego szkła zwanego anortozytem, które powstało wcześniej.
Obiekty wymagające badań
Co do pochodzenia tajemniczych kul nie możemy być pewni, dopóki nie poznamy ich składu, ale możliwe, że takie formacje występują na Księżycu powszechnie. To daje szerokie pole do popisu w kwestii przyszłych badań.
Kto wie, być może kiedyś jakiś pojazd pobierze na Księżycu próbki dziwnych szklanych kul. Poczekamy, zobaczymy.
Źródło: ScienceAlert, fot. tyt. CNSA