Niesamowita wizualizacja NASA i ESA wyjaśnia historię wyjątkowej gwiazdy

Eta Carinae to gwiazda podwójna, która jest jednocześnie jedną z największych, najmasywniejszych i najjaśniejszych gwiazd w naszej Galaktyce. Jej głównym składnikiem jest bardzo niestabilna, jasna niebieska gwiazda zmienna, która dosłownie w każdej chwili może wybuchnąć jako supernowa. W przeszłości ta sama gwiazda doświadczyła jednak wielu mniejszych wybuchów, których rezultaty badacze z NASA, ESA i Caltechu przedstawili na świetnej wizualizacji.

Jasny obiekt na niebie

Eta Carinae jest zlokalizowana w gwiazdozbiorze Kila, jakieś 8800 lat świetlnych z dala od Ziemi. Po raz pierwszy skatalogowano ją w roku 1677. Wówczas była obiektem czwartej wielkości gwiazdowej. Niemniej, na przestrzeni lat jej jasność tymczasowo, ale wielokrotnie rosła. Jej najwyższą jasność zaobserwowano w 1843 roku. Była wtedy drugą najjaśniejszą gwiazdą na niebie, zaraz po Syriuszu.

Dzisiaj Eta Carinae świeciła by znacznie, znacznie jaśniej, gdyby nie mgławica, która ją przysłania. Ta powstała w wyniku tej samej eksplozji, która spowodowała wzrost jasności gwiazdy w 1843 roku. Nazywa się ją Mgławicą Homunculus a składa się ona na dwa sferyczne obłoki gazu i pyłu rozchodzące się z biegunów Eta Carinae. Każdy jest setki razy większy od Układu Słonecznego. To właśnie tej mgławicy uczeni z NASA, ESA i Caltechu poświęcili swoją wizualizację.

Mgławica, która nie stoi w miejscu

Omawiana wizualizacja pokazuje na przykład, że mgławica otaczająca Eta CArinae nieustannie się rozszerza. Aby pokazać jej gwiazdy, stworzono trójwymiarowy model jej otoczenia z wykorzystaniem danych zebranych przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a, Teleskop Kosmiczny Chandra i już wyłączony z użytku Kosmiczny Teleskop Spitzera.

„Zespół wykonał naprawdę niesamowitą robotę, odtwarzając wolumetryczne warstwy, dzięki którym widzowie mogą natychmiast i intuicyjnie zrozumieć złożoną strukturę otaczającą Eta Carinae.”, powiedział Frank Summers, główny naukowiec ds. wizualizacji w STScl oraz kierownik projektu, w ramach którego powstało wideo. „Możemy nie tylko opowiedzieć historię Wielkiej Erupcji, ale także zaprezentować powstałą w jej wyniku mgławicę w 3D.”

Dzięki wizualizacji możemy zobaczyć, jak przestrzeń otaczająca Eta Carinae wygląda nie tylko w zakresie światła widzialnego, ale również w zakresie światła ultrafioletowego, rentgenowskiego, podczerwonego i emisji wodorowej. W rezultacie jesteśmy w stanie dostrzec, że przestrzeń ta jest bardziej złożona, niż mogło się wydawać.

Co ciekawe, ruchy zewnętrznych warstw materii otaczającej Eta Carinae, emitującej promieniowanie rentgenowskie, stanowią dowód na to, że gwiazda ta doświadczyła w przeszłości wielu eksplozji. Ciekawe, jak wielu eksplozji doświadczy, zanim ostatecznie wybuchnie jako supernowa. Jak wspomniałam, Eta Carinae może zamienić się w supernową w każdej chwili.

A co czeka gwiazdę, gdy już wybuchnie jako supernowa? Istnieją dwie możliwości. Albo zamieni się w gwiazdę neutronową, albo w czarną dziurę.

Źródło: NASA, fot. tyt. NASA