Teraz, dzięki najnowszym danym z orbitera Mars Express Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), udało się zobrazować unikalne cechy geologii Marsa, i to w bardzo szczegółowy sposób. Te cechy to gigantycze rysy na powierzchni planety. Są one częścią gigantycznego systemu uskoków na Marsie znanego jako Tantalus Fossae i wyglądają niczym „ślady szponów”.
Mars widziany takim, jaki jest
Obrazy opublikowane przez ESA tego nie oddają, przez co być może ciężko w to uwierzyć, ale omawiane rysy na powierzchni Marsa są naprawdę gigantyczne. Uskoki te mają do 350 metrów głębokości i 10 kilometrów szerokości. Co więcej, potrafią rozciągać się na dystans nawet 1000 kilometrów.
Technicznie rzecz biorąc widoki zaprezentowane przez ESA nie są zdjęciami. To dlatego, że obrazy wygenerowano z cyfrowego modelu terenu Marsa, z użyciem danych dotyczących barw przestawianego obszaru zebranych przez Kamerę Stereo Wysokiej Rozdzielczości (HRSC) sondy Mars Express. Za sprawą tych danych reprezentują one jednak dokładnie to, co człowiek ujrzałby na własne oczy, gdyby znalazł się nad obszarem Tantalus Fossae.
Dokładniej mówiąc Europejska Agencja Kosmiczna podzieliła się dwoma obrazami. Pierwszy przedstawia region Tantalus Fossae z ukośnej perspektywy, a drugi z lotu ptaka. Jak twierdzi ESA, ich rozdzielczość wynosi około 18 metrów na piksel.
Zasługa wulkanu
Obszar Tantalus Fossae znajduje się na Marsie po wschodniej stronie rozległego, stosunkowo płaskiego marsjańskiego wulkanu znanego jako Alba Mons. Alba Mons pod względem swojej powierzchni jest jednak największym wulkanem na Czerwonej Planecie. Jego pola przepływu wulkanicznego rozciągają się na co najmniej 1350 kilometrów, chociaż w najwyższym punkcie jego wysokość wynosi zaledwie 6,8 kilometra.
Uskoki w obszarze Tantalus Fossae powstały, gdy wulkan Alba Mons wyłonił się ze skorupy planety. Proces powstawania wulkanu mocno zniekształcił otaczające go obszary i sprawił, że ich powierzchnia popękała.
Obszar Tantalus Fossae na widoku z lotu ptaka. | Źródło: ESA
„Uskoki Tantalus Fossae są doskonałym przykładem cechy powierzchni znanej jako rów tektoniczny (grabens).”, informuje ESA. „Każdy rów uformował się, gdy dwa równoległe uskoki otworzyły się, powodując, że skała pomiędzy nimi spadła w powstałą nicość.”
Podobnymi cechami jak Tantalus Fossae charakteryzuje się obszar Alba Fossae, położony po zachodniej stronie Alba Mons. Co istotne, ich liczne uskoki nie powstały na raz. Zamiast tego pojawiały się jeden po drugim, dzięki czemu wiele z nich krzyżuje się ze sobą.
Cenne obserwacje
Obrazy takie jak najnowsze opublikowane przez ESA nie powstają tylko po to, by cieszyć nasze oczy. Pomagają one bowiem naukowcom w odkrywaniu kolejnych sekretów Marsa. Ich analizowanie potrafi dostarczać wielu cennych informacji.
Sond Mars Express krąży wokół Marsa już od ponad 18 lat. Dzięki temu dostarczyła ona już wielu danych o Czerwonej Planecie, ale w przyszłością dostarczy z pewnością także wiele kolejnych. Nie wiem jak Ty, ale je już nie mogę doczekać się odkryć dokonanych za ich sprawą.
Źródło: ESA, fot. tyt. NASA