Północny biegun magnetyczny Ziemi nie dość, że nie znajduje się w najbardziej wysuniętym na północ punkcie kuli ziemskiej, to stale się od niego odsuwa. Zjawisko to zauważono 72 lata po tym, gdy po raz pierwszy ustalono położenie magnetycznego bieguna, co miało miejsce w 1831 roku. Teraz naukowcy twierdzą, że w końcu wiedzą, dlaczego biegun się przesuwa.
Wynik zjawisk we wnętrzu planety
W nowej pracy opublikowanej w czasopiśmie Nature Geoscience uczeni informują, że położenie magnetycznego bieguna północnego Ziemi może tłumaczyć ruch stopionej materii we wnętrzu planety. Dokładniej mówiąc, to stopione żelazo w jądrze Ziemi ma odpowiadać za to, gdzie przypada magnetyczny biegun północny kuli ziemskiej.
Gdy zmienia się pozycja jądra Ziemi, zmienia się również położenie magnetycznego bieguna północnego. Naukowcy twierdzą, że za obecny kierunek ruchu bieguna odpowiada zniekształcenie we wzorcu przepływu materii we wnętrzu Ziemi. Uważa się, że to zniekształcenie miało miejsce między 1970 a 1999 rokiem.
Z powodu zniekształcenia kanadyjska część pola magnetycznego bieguna północnego wydłużyła się i utraciła swój wpływ na magnetosferę. To spowodowało, że biegun północny szybko przesunął się w stronę pola magnetycznego znajdującego się pod Syberią. Naukowcy twierdzą, że te magnetyczny biegun północny jest kontrolowany przez te dwie plamy.
Dwie plamy pola magnetycznego siłowały się, próbując utrzymać północny biegun magnetyczny na swoim miejscu. Niemniej, gdy tylko kanadyjska część pola magnetycznego osłabła, biegun został przeciągnięty w stronę Syberii.
Istotna część Ziemi
Naukowcy doszli do swoich wniosków na podstawie danych zebranych przez satelity Swarm Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Te trzy satelity krążą wokół Ziemi i precyzyjnie mierzą sygnały magnetyczne pochodzące z jądra naszej planety, jej płaszcza, skorupy i oceanów, a także z jonosfery i magnetosfery.
Obserwacja ziemskiego pola magnetycznego jest ważna nie tylko dla samego prowadzenia abstrakcyjnych badań naukowych. Pole magnetyczne służy jako tarcza energii geomagnetycznej, chroniąc Ziemię przed wpływem wiatru słonecznego. Jest również kluczem do działania wielu systemów nawigacyjnych, od skromnego kompasu po GPS.
W tej chwili północny biegun magnetyczny Ziemi przesuwa się w stronę Syberii z prędkością około 55 kilometrów na rok. Kto wie, kiedy kierunek przesunięcia się odwróci, jeśli w ogóle.
Źródło: Nature Geoscience, fot. tyt. ESA/ATG Medialab