Tak wygląda wnętrze Marsa. Lądownik InSight nie zawiódł

Lądownik InSight, który osiadł na powierzchni Marsa w 2018 roku, za sprawą przeprowadzonych przez siebie badań dał naukowcom z NASA wgląd do wnętrza Czerwonej Planety. Monitorując w ciągu ostatnich dwóch lat marsjańskie trzęsienia „ziemi” i inne typy aktywności, maszyna ta umożliwiła badaczom pomiar grubości i składu skorupy, płaszcza oraz jądra planety, ujawniając przy tym kilka niespodzianek.

Mars aktywny sejsmicznie

Dotychczas lądownik InSight zarejestrował na Marsie 733 trzęsienia. Niemniej, w najnowszych pracach naukowych skupiono się na 35 z nich. Były to trzęsienia o sile od 3 do 4 w skali Richtera – jedne z najsilniejszych, jakie Mars ma do zaoferowania. Rzecz jasna, na Ziemi regularnie mamy do czynienia z trzęsieniami znacznie silniejszymi.

Przykryty kopułą sejsmometr lądownika InSight – SEIS. | Źródło: NASA/JPL-Caltech

Naukowcy wykorzystali dane zebrane przez lądownik InSight podczas trzęsień, aby zmierzyć głębokość, rozmiar, strukturę i skład skorupy, płaszcza i jądra Marsa. Można tego dokonać, rejestrując zmiany prędkości fal sejsmicznych podczas ich przechodzenia między warstwami planety.

Skorupa, płaszcz i jądro Czerwonej Planety

Zespół z NASA odkrył, że bezpośrednio pod lądownikiem InSight skorupa Czerwonej Planety sięga maksymalnie na głębokość około 20 kilometrów, jeśli ma dwie podwarstwy, lub 39 kilometrów, jeśli ma trzy podwarstwy. Na całej planecie grubość skorupy wynosi miejscami od 24 do 72 kilometrów. Ogólnie rzecz biorąc, jest ona znacznie cieńsza niż oczekiwano. Wygląda też na to, że jest ona bogata w pierwiastki promieniotwórcze.

Pod skorupą Marsa leży płaszcz, który może sięgać na głębokość 600 kilometrów. Jest on zatem znacznie grubszy niż płaszcz Ziemi, ale pasuje do modelu, zgodnie z którym Mars posiada jedną wielką płytę kontynentalną. Co ciekawe, płaszcz marsjański wydaje się mieć skład podobny do górnego płaszcza Ziemi. Nie ma on osobnego płaszcza dolnego.

Wnętrze marsa. Wizja artysty. | Źródło: Chris Bickel/Science

W samym sercu Marsa leży rzecz jasna jego jądro. Potwierdzono, że w tej chwili jest ono w całości płynne, w przeciwieństwie do ziemskiego. Badacze szacują, że jego promień wynosi około 1830 kilometrów, co oznacza, że jądro Czerwonej Planety jest o połowę mniejsze niż jądro Ziemi, ale o 200 kilometrów większe, niż się spodziewano. Skoro jądro Marsa jest większe niż sądzono, jego gęstość jest mniejsza. Uważa się też obecnie, że zawiera ono więcej lżejszych pierwiastków takich jak siarka, tlen, węgiel i wodór.

To dopiero początek badań

Dotychczas naukowcy przeanalizowali zaledwie ułamek danych zebranych przez lądownik InSight. Mają oni zatem jeszcze bardzo dużo pracy przed sobą, zwłaszcza że lądownik będzie realizował swoją misję jeszcze przez kolejne 18 miesięcy. Badacze mają nadzieję, że w tym czasie pojazd zdoła wykryć jeszcze potężniejsze trzęsienia.

Źródło: NASA, fot. tyt. NASA