Fosfor to jeden ze składników, bez którego życie na Ziemi nie mogłoby powstać. Niemniej, występuje on w kosmosie zaskakująco rzadko. Teraz astronomowie zidentyfikowali jednak nową klasę gwiazd – gwiazd bardzo bogatych w fosfor. Ich istnienie wskazuje, iż omawiany pierwiastek może być powszechniejszy niż sądzono. Zatem, szanse na to, że życie nie narodziło się wyłącznie na naszej planecie, też wydają się być większe.
Ziemskie organizmy żywe zbudowane są ze związków organicznych, które zawierają sześć kluczowych pierwiastków – węgiel, wodór, azot, tlen, siarkę oraz fosfor. Ostatni z nich jest ważnym składnikiem DNA i RNA, czyli cząsteczek, które tworzą kod genetyczny i genom każdego organizmu.
Fosfor – pierwiastek zagadka
Jak już wspomniałam, w przeciwieństwie do innych wymienionych pierwiastków fosfor jest w kosmosie spotykany raczej rzadko. Przed bardzo długi czas sądzono, że niemal cały fosfor, który istnieje we Wszechświecie powstał podczas wybuchów nowych klasycznych oraz supernowych. To sugerowałoby jednak, że potencjalne pozaziemskie życie byłoby jeszcze trudniejsze do odnalezienia, niż byśmy chcieli. Ba, w takim wypadku Ziemia musiała mieć bardzo dużo szczęścia, że stała się jedną z planet bogatych w fosfor. Kto wie, może wraz z całym Układem Słonecznym powstała w pobliżu supernowej.
Teraz okazuje się, że fosfor może być we Wszechświecie znacznie powszechniejszy niż sądzono. Astronomowie z IAC (Instituto de Astrofísica de Canarias) oraz Uniwersytetu w A Coruña odkryli zupełnie nową klasę gwiazd, które w swoim składzie zawierają mnóstwo fosforu.
Fosfor przedstawiający różne źródła fosforu we Wszechświecie. | Źródło: Gabriel Pérez Díaz, SMM (IAC)
Rezultat obszernej analizy
Gwiazdy bogate w fosfor zostały przez zespół badaczy wykryte za sprawą analizy danych zebranych w ramach przeglądu Sloan Digital Sky Survey, a dokładniej mówiąc – analizy świetnych sygnatur całego szeregu gwiazd. W ten sposób odnaleziono aż 15 takich gwiazd, identyfikując zupełnie nową klasę kosmicznych obiektów.
Nowo odkryte gwiazdy zawierają nie tylko dużo fosforu, ale również takich pierwiastków jak magnez, krzem, tlen, aluminium czy cer. Nie jest jasne, co odpowiada za ich tak charakterystyczny skład chemiczny. Badacze nie są w stanie go wyjaśnić w oparciu o to, co obecnie wiemy na temat procesów zachodzących wewnątrz gwiazd oraz ich ewolucji.
„Te wyniki pokazują nie tylko, że mamy do czynienia z nowym typem obiektów, ale również, że ich odkrycie otwiera drogę do eksploracji nowych fizycznych mechanizmów i jądrowych reakcji, które zachodzą we wnętrzach gwiazd.”, powiedział Thomas Masseron, główny autor pracy naukowej poświęconej gwiazdom bogatym w fosfor.
Jestem niezmiernie ciekawa, do jakich odkryć doprowadzą pytania, które postawiła przed astronomami identyfikacja gwiazd nowego typu. Kto wie, może z czasem zagadka dotycząca występowania fosforu we Wszechświecie zostanie rozwiązana. Trzymam kciuki.
Źródło: Nature Communications, fot. tyt. NASA, ESA, the Hubble Heritage Team (STScI/AURA), A. Nota (ESA/STScI), the Westerlund 2 Science Team