Chiński gigant
Jak informuje NASA, istnienie wspomnianego krateru potwierdzono w lipcu 2021 roku, jak również to, że powstał on za sprawą uderzenia w Ziemię kosmicznej skały. Znajduje się on w paśmie górskim Mały Chingan w północno-wschodnich Chinach. Wcześniej w Chinach znaleziono dotychczas tylko jeden inny krater uderzeniowy – krater Xiuyan w prowincji Liaoning.
Nowo odkryty krater nosi nazwę Yilan. Mierzy on około 1,85 kilometra średnicy i prawdopodobnie powstał około 46 tysięcy do 53 tysięcy lat temu. Wiadomo to na podstawie datowania radiowęglowego węgla drzewnego i organicznych osadów jeziornych. Jak poinformowano, ich próbki pobrano, wydobywając rdzeń wiertniczy ze środka krateru.
Ślady pozostawione przez meteoryt
Jak odkryli autorzy nowej pracy opublikowanej w czasopiśmie Meteoritics and Planetary Science, pod 100 metrami warstw osadów jeziornych i bagiennych w kraterze znajduje się warstwa granitu o grubości prawie 320 metrów. Jest to tak zwany granit zbrekcjowany – złożony z wielu ostrokrawędzistych fragmentów i scementowany przez spoiwo stworzone przez jeszcze mniejszych okruchów. Skała ta nosi charakterystyczne blizny pozostawione przez uderzenie meteorytu.
Jedną z tych blizn są oznaki tego, że fragmenty skał wykazują oznaki stopienia i rekrystalizacji, do których doszło podczas kolizji, ponieważ granit szybko się ogrzewa, a następnie ochładza. Inne fragmenty skał nie uległy temu procesowi, a zamiast tego zawierają kwarc, który w wyniku uderzenia meteorytu rozpadł się, tworząc charakterystyczny wzorzec.
Badacze odkryli również fragmenty szkła o kształcie łez, a także jego kawałki usiane niewielkimi otworami utworzonymi przez bąbelki gazu. I one wskazują na to, że w Chinach odkryto krater uderzeniowy.
Krater w kształcie półksiężyca
Co ciekawe, część południowej krawędzi krateru na przestrzeni lat zniknęła, przez co z lotu ptaka struktura ta wygląda niczym półksiężyc. Kratery o takim kształcie są na Ziemi rzadkością. Obecnie naukowcy próbują dość do tego, w jaki sposób i kiedy dokładnie południowa krawędź Yilan przestała istnieć.
Dotychczas tytuł największego ziemskiego krateru uderzeniowego, który powstał w ciągu ostatnich 100 tysięcy lat, przypadał tak zwanemu Kraterowi Meteorytowemu w Arizonie. Ten krater ma od 49 tysięcy do 50 tysięcy lat i mierzy 1,2 kilometra średnicy. Dla porównania, krater Xiuyan ma 1,8 kilometra średnicy, ale jego wiek nie jest znany.
Źródło: Forbes, fot. tyt. Canva