Tajemnica jądra Ziemi
„Zrozumienie składu jądra Ziemi jest jednym z podstawowych problemów w naukach o Ziemi.”, powiedział jeden z autorów najnowszej pracy poświęconej tematowi węgla w jądrze planety, Mainak Mookherjee z Uniwersytetu Stanowego Florydy. „Wiemy, że jądro planety składa się głównie z żelaza, ale gęstość żelaza jest wyższa niż gęstość jądra.”
Badacze uważają, że w jądrze Ziemi poza żelazem muszą znajdować się lżejsze pierwiastki, takie jak właśnie węgiel. Ich obecność tłumaczy, dlaczego jądro planety charakteryzuje się taką, a nie inną gęstością.
Rzecz jasna, naukowcy nie po raz pierwszy podjęli się próby określenia ilości węgla znajdującego się w zewnętrznym jądrze Ziemi. Najnowsze badanie jest jednak pierwszym, w ramach którego udoskonalono szacunki dotyczące węgla, uwzględniając obecność w jądrze innych lekkich pierwiastków, takich jak tlen, siarka, krzem, wodór i azot.
Wejrzeć do wnętrza Ziemi
Badanie jądra Ziemi to niełatwe zadanie. W końcu, jądro zaczyna się jakieś 6400 kilometrów pod naszymi stopami. Póki co technologia nie pozwala dokonywać w jego obrębie bezpośrednich pomiarów. W tej chwili jego skład chemiczny można analizować jedynie w oparciu o badania rozchodzenia się fal sejsmicznych powstałych przy trzęsieniach ziemi oraz w oparciu o modele komputerowe.
W ramach najnowszego badania naukowcy porównali prędkość fal sejsmicznych przemieszczających się przez Ziemię z modelami komputerowymi symulującymi w jądrze obecność różnych ilości żelaza, węgla i innych lekkich pierwiastków. W ten sposób próbowano znaleźć najlepsze dopasowanie, wskazujące na faktyczny skład zewnętrznego jądra planety.
„Kiedy prędkość fal dźwiękowych w naszych symulacjach odpowiadała obserwowanej prędkości fal dźwiękowych przemieszczających się przez Ziemię, wiedzieliśmy, że symulacje pasują do rzeczywistego składu chemicznego jądra zewnętrznego.”, powiedział kolejny z autorów pracy, Suraj Bajgain z Uniwersytetu Stanowego Florydy.
Jądro skarbcem węgla
Najnowsze badanie zawęziło zakres szacowanej zawartości węgla w całej Ziemi. Wynosi on teraz od 990 części na milion do ponad 6400 części na milion. Naukowcy sugerują, że od 93% do 95% tego węgla znajduje się w jądrze planety (wewnętrznym i zewnętrznym), co czyni go znaczącym zbiornikiem węgla.
To, jak gigantyczne ilości węgla znajdują się w jądrze Ziemi badacze pokazali na przykładzie zewnętrznego, płynnego jądra. Węgiel stanowi od 0,3 do 3 procent jego zawartości. Mogłoby się wydawać, że to niewiele, ale jeśli weźmiemy pod uwagę rozmiar zewnętrznego jądra (grubość na poziomie około 2080 kilometrów), otrzymamy kolosalną ilość węgla – o masie wynoszącej od 5,5 do 36,8 jottagramów (1 jottagram to 1024 grama).
Autorzy pracy opublikowanej w czasopiśmie Communications Earth and Environment uważają, że dojście do tego, ile węgla istnieje na Ziemi, może pomóc w zrozumieniu składu nie tylko naszej planety, ale również planet skalistych w innych częściach Wszechświata. Czas pokaże, czy mają rację.
Źródło: Uniwersytet Stanowy Florydy, fot. tyt. Canva