daży komputerów przenośnych wraz z zainstalowanym systemem operacyjnym Microsoft nie naruszają prawa antymonopolowego.
Z materiałów zgromadzonych w toku postępowania wynika, że na polskim rynku hurtowej sprzedaży laptopów obecnych jest około 12 producentów, których siedziby znajdują się poza granicami kraju. Na terenie Polski działają jedynie ich spółki zależne, które zajmują się wyłącznie dystrybucją i reklamą produktów.
Wątpliwości UOKiK wzbudziły zasady współpracy pomiędzy producentami komputerów przenośnych a spółką Microsoft. Zgodnie z informacjami Urzędu mają oni prawo do preinstalacji jej systemu operacyjnego na wytwarzanym sprzęcie. Jednocześnie są oni zobligowani do raportowania liczby sprzedawanych laptopów. Mimo braku formalnego zobowiązania do instalowania produktów Microsoft, przedsiębiorcy przyznają, że zasady współpracy są na tyle atrakcyjne, że nie pozostawiają im wyboru.
Jak ustalił Urząd regułą jest, że producenci sprzedają laptopy wyłącznie z systemem operacyjnym Microsoft. Konsumentowi trudno jest zrezygnować z preinstalowanego oprogramowania chociażby ze względu na brak możliwości zwrotu jego ceny. Tymczasem to do klienta powinien należeć wybór systemu operacyjnego, z którego chce korzystać.
Zdaniem Prezes Urzędu informacje zebrane w toku postępowania wskazują, że mogło dojść do zawarcia niedozwolonego porozumienia pomiędzy Microsoft a producentami laptopów. Charakter postępowania – w szczególności zakres terytorialny działania przedsiębiorców – wskazuje, że skutki porozumienia mogą rozciągać się na teren całej Unii Europejskiej. W związku z tym Prezes UOKiK zdecydowała się przekazać zgromadzone materiały Komisji Europejskiej.
Komisja i urzędy antymonopolowe Państw Członkowskich Unii Europejskiej ściśle ze sobą współpracują stosując wspólnotowe reguły konkurencji. Polega to m.in. na przekazywaniu Komisji informacji o prowadzonych postępowaniach. W ramach swoich uprawnień KE może wszcząć postępowanie antymonopolowe, a jeżeli zarzuty się potwierdzą nałożyć na przedsiębiorców kary finansowe, które nie mogą przekroczyć 10 proc. całkowitego obrotu uzyskanego w poprzedzającym roku obrotowym.
To nie jest pierwsza sprawa, o której UOKiK poinformował Komisję Europejską. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego w sprawie producenta słodyczy Ferrero Polska Urząd powiadomił Komisję, że praktyka antykonkurencyjna przedsiębiorcy może mieć skutek na rynkach innych państw członkowskich. Przekazana informacja stała się podstawą do wszczęcia postępowania przez Komisję. Ponadto UOKiK powiadomił inne państwa członkowskie i Komisję Europejską o możliwych praktykach antymonopolowych spółki Velux – producenta okien dachowych.
—
Tymczasem Microsoft wydał oświadczenie w związku z powyższym komunikatem w sprawie postępowania wyjaśniającego dotyczącego sprzedaży laptopów z oprogramowaniem firmy Microsoft.
„Umowa Microsoft z producentami komputerów przewiduje, że mają oni pełną swobodę w preinstalacji systemów operacyjnych innych niż Windows. Umowa na instalację systemów operacyjnych Microsoft nie ogranicza producentów komputerów w żaden sposób. Mogą oni stosować dowolne preinstalacje systemów operacyjnych oceniając rozwój rynku, dostępność odpowiednich systemów operacyjnych i preferencje konsumentów. Mogą również oferować komputery bez zainstalowanego systemu operacyjnego. Preferencje odbiorców biznesowych i konsumentów są jedynym wyznacznikiem zachowania producentów. Należy również podkreślić, że zarówno polscy, jak i międzynarodowi producenci komputerów, mają w swojej ofercie modele wyposażone w różne systemy operacyjne. Warto także zwrócić uwagę na skalę piractwa komputerowego w Polsce, które osiągnęło według niezależnych badań ponad połowę zainstalowanego oprogramowania. Jednym z najczęściej nielegalnie kopiowanych programów jest Windows. Skala tego pirackiego procederu związanego z systemami firmy Microsoft pośrednio oznacza, że dostępność komputerów bez zainstalowanego systemu operacyjnego jest bardzo duża.
Producenci komputerów są zobligowani kontraktem do podawania ilości sprzedanych komputerów z przeinstalowanym systemami Windows, ponieważ jest to podstawa finansowego rozliczenia sprzedaży pomiędzy nimi a Microsoft. Umowa nie nakłada obowiązku raportowania do Microsoft ilości komputerów z jakimikolwiek innymi systemami. Konsument może i powinien świadomie dokonywać wyboru systemu operacyjnego na komputerze, który zamierza zakupić. Microsoft udostępnia od dawna odpowiednie informacje na swoich stronach internetowych, które w sposób przystępny pozwalają przeciętnej osobie zapoznać się z licencją oraz jej warunkami. Mogą oni korzystać z informacji – w tym także z dokumentów źródłowych – zawartych na portalu poświęconym licencjonowaniu. Firma oddaje też do dyspozycji konsumentów Centrum Obsługi Klienta.
Preinstalacja systemu operacyjnego nie jest w rozumieniu firmy Microsoft ograniczaniem konkurencji i działaniem na szkodę konsumenta. Wręcz przeciwnie, ma ona na celu umożliwienie mu natychmiastowego korzystania z komputera po jego zakupie, co jest zgodne z wolą znakomitej większości konsumentów. Komputer stał się przedmiotem codziennego użytku i trudno oczekiwać od większości użytkowników profesjonalnej wiedzy i umiejętności technologicznych pozwalających na samodzielne zainstalowanie oraz konfigurację systemu operacyjnego. Producenci instalując i przystosowując fabrycznie system operacyjny do konkretnego modelu komputera umożliwiają konsumentom od pierwszej chwili pełne skorzystanie ze sprzedawanego towaru”.
Źródło: UOKiK, Microsoft