NASA świętuje 20 lat pracy najważniejszego instrumentu Teleskopu Hubble’a

7 marca 2002 roku, czyli już 20 lat temu, NASA zainstalowała na Kosmicznym Teleskopie Hubble’a instrument o nazwie Advanced Camera for Surveys (ACS), zwany w języku polskim Zaawansowaną Kamerę Przeglądową. Nawet przedtem teleskop był w stanie wykonywać niesamowite zdjęcia odległego kosmosu, ale ACS pozwolił mu rozwinąć skrzydła. Zaawansowana Kamera Przeglądowa umożliwiła mu bowiem obserwowanie tego, co istniało nawet 435 milionów lat po Wielkim Wybuchu, mapowanie rozmieszczenia ciemnej materii, badanie ewolucji gromad galaktyk i nie tylko.

Teraz, świętując 20 lat pracy Zaawansowanej Kamery Przeglądowej, NASA podzieliła się próbką najciekawszych spośród 125 tysięcy zdjęć, jakie udało się dzięki niej uzyskać. Gdyby nie ona, dzisiaj wiedzielibyśmy o zjawiskach zachodzących we Wszechświecie znacznie, znacznie mniej.

Próbka najciekawszych zdjęć wykonanych przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a z pomocą Zaawansowanej Kamery Przeglądowej. | Źródło: NASA, ESA, STScI

Historia ACS

Zaawansowana Kamera Przeglądowa (ACS) została zaprojektowana przez zespół naukowców z Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa. Zbudowali ją zaś i gruntownie przetestowali badacze z przedsiębiorstwa Ball Aerospace & Technologies oraz Centrum Lotów Kosmicznych imienia Roberta H. Goddarda NASA. Ostateczną weryfikację gotowości do lotu w kosmos urządzenie przeszło w Centrum Kosmicznym Johna F. Kennedy’ego, po czym zostało umieszczone w ładowni wahadłowca Columbia.

ACS wystrzelono w przestrzeń kosmiczną 1 marca 2002 roku, w ramach misji serwisowej 3B (STS-109). Na Kosmicznym Teleskopie Hubble’a zamontowano ją 7 marca tego samego roku, zastępując inny instrument – Faint Object Camera (FOC). Koszt Zaawansowanej Kamery Przeglądowej szacowano wówczas na 86 milionów dolarów.

Najlepsze zdjęcia z ACS według NASA

Zaawansowana Kamera Przeglądowa (ACS) to instrument bardzo wszechstronny, który na przestrzeni lat dostarczył mnóstwo cennych zdjęć i danych – zdjęć i danych, które pozwoliły posunąć astrofizykę do przodu. Spośród fotografii, które z okazji jej 20-lecia postanowiła wyróżnić NASA, najmocniej dech w piersiach zapiera ta przedstawiająca Wielką Mgławicę w Orionie. Jest to jej najostrzejsze zdjęcie. Wielka Mgławica w Orionie znajduje się jakieś 1350 lat świetlnych od Ziemi, w gwiazdozbiorze Oriona i prezentuje się naprawdę przepięknie.

Wykonane przez Zaawansowaną Kamerę Przeglądową Kosmicznego Teleskopu Hubble’a zdjęcie Wielkiej Mgławicy w Orionie. | Źródło: NASA, ESA, M. Robberto, Hubble Space Telescope Orion Treasury Project Team

Na uwagę zasłużyło również zdjęcie przedstawiające tak zwane świetlne echo z gigantycznej gwiazdy V838 Monocerotis znajdującej się w gwiazdozbiorze Jednorożca. Swego czasu gwiazda ta, z nie do końca znanych powodów, tymczasowo stała się 600 tysięcy razy jaśniejsza niż Słońce. Wówczas jej światło pięknie rozświetliło i uwidoczniło otoczki wcześniej odrzuconej przez nią materii.

Świetlne echo gwiazdy V838 Monocerotis okiem Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. | Źródło: NASA, ESA, H.E. Bond (STScI)

Inne fotografie wykonane przez ACS, które NASA zdecydowała się wyróżnić, to zdjęcie Saturna i jego pierścieni, zdjęcie galaktyki spiralnej M51, Mgławicy Orzeł oraz tak zwane Ultragłębokie Pole Hubble’a. Dodatkowe interesujące fotografie pokazała także w umieszczonym powyżej wideo.

Ciekawe jakie zdjęcia Zaawansowana Kamera Przeglądowa zdoła wykonać w przyszłości. Mimo że ona ma 20 lat, a Kosmiczny Teleskop Hubble’a ponad 30 lat, NASA robi wszystko, aby obydwie te maszyny mogły pracować jeszcze jak najdłużej. W kosmos został już wystrzelony Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba’a, jednak Teleskop Hubble’a nadal może dostarczać cennych dla astronomów i astrofizyków danych.

Źródło: NASA, fot. tyt. NASA