Lodowe Księżyce Jowisza i Saturna – Enceladus i Europa – są interesujące dla naukowców, ponieważ pod ich lodowymi powierzchniami mogą skrywać się oceany. Kto wie, być może w nich występuje życie. Wypadałoby więc opracować pojazdy, które byłyby to w stanie sprawdzić. Nad takimi pojazdami pracują właśnie badacze z Niemiec. Będą to automatyczne łodzie podwodne.
Łodzie podwodne skrojone pod badanie podpowierzchniowych oceanów
Pracom nad omawianym projektem przewodzą naukowcy z Centrum Morskich Nauk Środowiskowych (MARUM) Uniwersytetu w Bremen. Projekt ten nosi nazwę „Technologies for Rapid Ice Penetration and subglacial Lake Exploration”, w skrócie TRIPLE.
W ramach projektu TRIPLE naukowcy starają się opracować maleńką łódź podwodną, która byłaby w stanie dostać się pod lodową skorupę Enceladusa lub Europy i prowadzić badania, znajdując się w ich oceanach. Sama łódź podwodna określana jest obecnie jako AUV (ang. Autonomous Underwater Vehicle). Będzie ona jednak współpracować systemami znanymi jako LRS (ang. Launch and Revery System) oraz TRIPLE-IceCraft.
LRS ma pełnić funkcję podwodnej stacji dokującej dla łodzi podwodnej. Zgodnie z planem ma ona zawierać chociażby baterie do ładowania łodzi, które pozwoliłyby pozostać pojazdowi pod powierzchnią księżyca dłużej. LRS ma umożliwiać też przesyłanie danych zbieranych przez łódź do lądownika zlokalizowanego na powierzchni, a w efekcie i na Ziemię.
TRIPLE-IceCraft będzie z kolei instrumentem, który ma pozwolić na dostarczenie łodzi podwodnej pod powierzchnię księżyca Saturna lub Jowisza poprzez stopienie jego grubej, lodowej powierzchni. Ten element został już w pełni opracowany i jest gotowy do testów.
Co ważne, AUV ma być pojazdem naprawdę malutkim. Jego średnicę przewidziano na około 10 centymetrów, a długość na około 50 centymetrów.
„Takie nanopojazdy mogą pomóc w lepszym ogólnym zrozumieniu ekosystemów morskich” – powiedział Ralf Bachmayer, kierownik projektu. „Nowy autonomiczny system jest wyjątkowy i powinien w przyszłości umożliwi badanie globalnych wodnych oceanów pod powierzchniami księżyca Jowisza, Europy i księżyca Saturna, Enceladusa. Miniaturyzacja jest głównym wyzwaniem w jego rozwoju, a sonda dyktuje jego całkowity rozmiar. Ponadto wszystkie elementy muszą być w stanie wytrzymać wysokie podwodne ciśnienie.”
Testy już zaplanowano
Cały zestaw omawianych maszyn, AUV, LRS i TRIPLE-IceCraft jest we wczesnej fazie rozwoju. Jego porządne testy naukowcy przewidzieli dopiero na wiosnę 2026 roku. Kluczowy test ma odbyć się pod antarktyczną pokrywą lodową w pobliżu stacji Neumayer III. Cóż, to zapewne jedno z lepszych miejsc do sprawdzenia jego możliwości.
Co ciekawe, podczas testów prototypowa łódź podwodna może dostarczyć użytecznych informacji na temat ekosystemów występujących w antarktycznych jeziorach podlodowcowych. Ekosystemy te są w dużej mierze niezbadane, choć wiadomo, że występują tam organizmy żywe. Kto wie, może organizmy żywe występują tez w podpowierzchniowych oceanach Enceladusa i Europy, gdzie mogą występować podobne warunki.
Źródło: MARUM, fot. tyt. MARUM