Zanim przejdę do rzeczowej recenzji, kilka słów wprowadzenia. Tak naprawdę pierwszym dostępnym na rynku sprzętem, posiadającym rozdzielczość 8K, był Aquos LV-77X500E. Ciężko jednak w przypadku tego produktu Sharp użyć słowa „telewizor”, gdyż urządzenie nie posiadało tunerów TV: DVB-S, DVB-T, DVB-C. W chwili obecnej w sklepach debiutuje też ZG9 od Sony w 85” w cenie 73 tys. zł, a jesienią tego roku, LG Electronics na wybranych rynkach europejskich zamierza wprowadzić TV OLED 88” (cena nieznana).
Z pewnością wielu czytelników stwierdzi, że Samsung jest samozwańczym królem w tej kategorii, a tytuł artykułu to z mojej strony pewne nadużycie. Patrząc jednak obiektywnie na rynek, ten koreański producent jest bezapelacyjnie prekursorem technologii i obecnie głównym motorem rozwoju 8K w branży elektronicznej. Porównując ofertę Samsunga w tym segmencie (ilość oferowanych wielkości przekątnych modelu Q950R oraz ceny), producent ten wyraźnie wyprzedza konkurencję. Oczywiście nie sposób nie wspomnieć o braku w chwili obecnej kontentu 8K, ale ten aspekt zostanie poruszony w dalszej części tekstu.
Specyfikacja QLED Q950R
W modelu Q950R zamontowano 120 Hz matrycę typu VA z Full Array Local Dimming (pełne, tylne podświetlenie ze strefowym wygaszaniem). Połączenie powyższych elementów sprawia, że TV m.in. bardzo dobrze radzi sobie z wyświetlaniem ciemnych scen. Niestety producent nie podaje ile bezpośrednich stref podświetlenia zostało umieszczonych w TV. Pojawia się jedynie informacja, że odbiornik posiada tzw. „bezpośrednie strefowe podświetlenie” o wartości 16x, co stanowi najwyższy współczynnik w ofercie QLED na 2019r (Q90R-16x, Q80R-8x, Q70R-4x). Według nieoficjalnych informacji, Q950R dysponuje około 480 strefami.
W odbiorniku zastosowano ekran o rozdzielczości 7680 x 4320 oraz technologię Quantum Dot (kropka kwantowa), mającą znaczący wpływ na poprawę takich parametrów wyświetlanego obrazu jak: nasycenie, jasność oraz odwzorowanie kolorów na palecie barw. Ponadto telewizor posiada tzw. powłokę antyrefleksyjną (znajdziemy ją również w modelach QLED: Q90R, Q85R, Q80R), przydatną gdy TV ustawiony jest w jasnej, nasłonecznionej przestrzeni. Muszę przyznać, że rozwiązanie to ma realny i pozytywny wpływ na komfort użytkowania sprzętu w słoneczne dni.
Samsung przyzwyczaił nas, że montaż i uruchomienie TV po wyjęciu z kartonu odbywa się w łatwy i szybki sposób. Nie inaczej było w przypadku modelu Q950R. Telewizor na tylnej ścianie ma estetycznie wykonany schowek na nóżki w kształcie litery „M”.
Montaż i pierwsze wrażenia
Przy montażu konsument sam może zdecydować o szerokości rozstawu postawy. Dostępne są dwa warianty: wąski o szerokości 47 cm (widoczny na foto powyżej), lub szeroki – 130 cm, przydatny gdy planujemy np. umieścić odtwarzacz Blu-Ray bezpośrednio pod ekranem. TV swoją bryłą przypomina obraz na płótnie: tył urządzenia nie posiada żadnych wybrzuszeń, jest całkowicie płaski, dzięki czemu będzie idealnie przylegał do uchwytu ściennego. Ramki okalające ekran są wąskie, a grubość samego telewizora to jedyne 2,5cm.
Integralną częścią Q950R jest One Connect Box. Niewielkie „pudełko” (o wymiarach 13 cm x 6 cm x 39 cm), w którym zlokalizowano wszystkie złącza, m.in.: gniazdo zasilania, 4 HDMI 2.1 (w tym jedno ARC), 3 USB 2.0, wejście antenowe, slot na moduł CL+. Oba urządzenia (TV i One Connect Box) są połączone ze sobą tylko jednym cienkim optycznym kablem, który zapewnia przepływ energii elektrycznej oraz transmisje sygnału z telewizji satelitarnej, kablowej, pendrive, dysku zewnętrznego, odtwarzacza Blu-Ray, Soundbaru, itp.
To innowacyjne rozwiązanie jest już stosowane przez Samsung od kilku lat. One Connect Box sprawdza się przede wszystkim w przypadku, kiedy telewizor znajduje się na ścianie lub na odsłoniętym stoliku – wszędzie tam, gdzie zależy nam na zminimalizowaniu okablowania sprzętu. W moim przypadku, sprzęt ulokowany był na szafce, we wnęce regału, więc dodatkowe urządzenie w postaci One Connect Box, wydawało mi się zajmować zbyt wiele miejsca. Ale to już jest moja subiektywna opinia.
Dostępne funkcje w menu systemowym
W Q950R użytkownik ma dostępne cztery fabryczne tryby obrazu. Preferencje odnośnie wyświetlanego materiału są kwestią bardzo indywidualną. W moim przypadku tryb standardowy, posiadający większą jasność oraz żywsze kolory, był wykorzystywany głównie w ciągu dnia. Tryb naturalny natomiast, posiadający bardziej zrównoważony poziom jasności i kontrastu, sprawdził się idealnie podczas wieczornych seansów. Dla materiałów HDR o wysokiej rozdzielczości, w moim odczuciu, najlepiej spisywał się tryb filmowy. Telewizor obsługuje standardy HDR10, HDR10+, HLG. Brakuje jednak obsługi treści z Dolby Vison.
Z poziomu ustawień eksperckich mamy możliwość korekty takich parametrów jak: local dimming, contrast enhancer, tonacja kolorów, które mają wpływ na jasność, kontrast oraz paletę barw.
Nowością w Q950R oraz w innych modelach QLED z 2019 r. jest tzw. Tryb Inteligentny – oprogramowanie odpowiedzialne za automatyczne sterownie poszczególnymi funkcjami. System indywidualnie dopasowuje m.in. jasność obrazu i dźwięk do warunków panujących w pomieszczeniu, w którym znajduje się TV. Potrafi z przyzwoitym skutkiem dostosować dźwięk do emitowanego materiału, np. uwypuklić dialogi, które w wielu polskich produkcjach są słabo słyszalne. Osobiście bardzo sceptycznie podchodzę do tego typu rozwiązań, lecz w przypadku recenzowanego modelu, widać znaczący wpływ działania systemu na poprawę zarówno jakości obrazu, jak i emitowanego dźwięku.
Jak już wspomniałem, typ matrycy VA oraz rodzaj podświetlenia Full Array Local Dimming zapewniają widzowi, podczas oglądania ciemnych scen, bardzo dobre odwzorowanie czerni. Połączenie powyższych atrybutów z treściami UHD z HDR, daje finalnie obraz o bardzo dobrej jakości.
Upscaling a procesor Quantum 8K
Niestety na chwilę obecną nie mogłem w pełni wykorzystać potencjału, jaki oferuje QLED Q950R. Powód jest prozaiczny, czyli brak kontentu 8K w Polsce. Przypomnę, że w Japonii ruszyła już pierwsza stacja, nadająca w rozdzielczości 8K, a przyszłoroczne Letnie Igrzyska Olimpijskie w Tokio mają być również transmitowane w tym standardzie. Telewizor został wyposażony w procesor Quantum 8K (przy budowie zastosowano technologię sieci neuronowej) z zaszytymi algorytmami, przy pomocy których obraz podlega upscaling’owi.
Często odnoszę wrażenie, że obraz przesyłany przez operatorów kablowych (nawet w standardzie 1080p) na niektórych kanałach pozostawia wiele do życzenia. I tu z pomocą przychodzi sztuczna inteligencja. Telewizor bez wątpienia poradził sobie z upscalingiem wyświetlanego materiału. Szczerze mówiąc, byłem zdziwiony, że gołym okiem jestem w stanie dostrzec tak znaczącą różnicę w jakości obrazu.
Postanowiłem również przetestować mój archaiczny materiał (film z wakacji w 2008 r.), zapisany w MOV 320-240 30fps. Film ten zazwyczaj odtwarzam na recenzowanych TV, a efekt zawsze jest ten sam: dość duża tzw. pikseloza. Oczywiście wyświetlony film był daleki od ideału, ale przecież nie o to w tym wszystkim chodziło. Liczba zauważalnych detali podczas projekcji na 65” TV była zaskakująco duża. Patrząc z punktu widzenia starszych materiałów, jakie wszyscy posiadamy w swoich multimedialnych bibliotekach, np. filmów w 720p, starych zdjęć w słabszej rozdzielczości, nie mogę się oprzeć stwierdzeniu, że Q950R potrafi tchnąć w nie nowe życie.
Zostając przy temacie kontentu 8K, w odbiorniku została zaimplementowana aplikacja YouTube. Niestety na chwilę obecną apka nie obsługuje materiałów 8K, a najwyższą dostępną rozdzielczością jest 4K (3840×2160 60 klatek) z opcją HDR. Sytuacja na pewno ulegnie zmianie po aktualizacji przez Google’a aplikacji.
System operacyjny QLED Q950R – Tizen 5.0
W telewizorze zainstalowano nowe wydanie systemu Tizen (wersja 5.0), który działa płynnie, bez zbędnych przestojów, czy zawieszeń. Odnoszę wrażenie, że TV reaguje ciut wolniej w porównaniu do zeszłorocznego modelu 55Q8DNA, który miałem okazję recenzować. Uznajmy jednak, że jest to moje subiektywne spostrzeżenie.
Układ menu systemowego ma w formę kafelkową, co stwarza nowoczesny i czytelny w odbiorze wygląd. Dużym plusem w systemie Tizen jest wyświetlanie opcji menu na lekko przeźroczystym tle. To istotna zaleta w porównaniu do odbiorników z Android TV, w których menu jest prezentowane na czarnym lub szarym planie.
Dla wielu użytkowników Appla ważną informacją będzie kompatybilność Q950R z AirPlay2. Klonowanie ekranu z urządzeń spod znaku nadgryzionego jabłka oraz przesyłanie z nich treści działa bez zarzutu. Ponadto w TV dostępna jest aplikacja Apple TV, za pośrednictwem której uzyskujemy dostęp do swojej biblioteki filmów, programów w iTunes.
Ciekawym rozwiązaniem jest menadżer urządzeń. Użytkownik, poprzez tzw. czyszczenie, ma możliwość zwiększenia wydajności i pojemności systemu, tj.: CPU, RAM, pamięci masowej.
Funkcja wygląda analogicznie do rozwiązań stosowanych w telefonach, opartych o system Android. Dochodzę do wniosku, że menager urządzeń byłby zdecydowanie bardziej przydatny w modelach innych producentów, gdyż system operacyjny Tizen Samsunga jest jednym z najlepiej działających na rynku.
Jak zawsze, do telewizora podłączyłem zewnętrzny dysk o pojemności 225 GB. TV poprawnie oraz szybko wczytał pliki, odpowiednio katalogując foldery. Przy współpracy z modułem Cl+, dostarczonym przez operatora kablowego, czas przełączania kanałów w odbiorniku odbywa się na przyzwoitym poziomie. Wygląd TV Guide w przypadku QLEDów – jak zawsze przejrzysty i schludny.
System dźwiękowy
Audio umieszczone w TV według specyfikacji potrafi osiągnąć 60W i jest oparte o system 4,2-kanałowy. Choć telewizor dysponuje dwoma głośnikami niskotonowymi (2 x 10W), to poziom emitowanego dolnego pasma jest mało zadowalający. Przy dobrej ścieżce dźwiękowej, zawartej w filmie, słychać pozorną przestrzeń.
Podsumowując, dźwięk zdecydowanie nie jest najmocniejszą stroną w Q950R. Z drugiej strony, czy konsument kupujący 65-calowy odbiornik z najwyższej półki (Premium) za 20 tys. zł, nie posiada zestawu kina domowego, które stanowi idealne dopełnienie? I tu mała ciekawostka, według nieoficjalnych informacji ze sklepu, klienci, którzy decydują się na QLED 8K, najczęściej wybierają model 75-calowy w cenie 30 tys. zł.
Pilot i Ambient Mode
Za każdym razem kiedy spoglądam na pilota, dołączonego do modelu QLED, na myśl przychodzi mi iPod Nano. Stylistyka, kształt, materiał, z jakiego został wykonany pilot, łudząco przypomina produkt Apple (przy czym oczywiście brak w nim wyświetlacza). Samsung przyzwyczaił nas, że pilot w jego wydaniu jest mocno ascetyczny.
W porównaniu do zeszłego roku, pojawiły się klawisze funkcyjne, uruchamiające aplikacje: VOD, Neftlix, Prime Video (Amzaon), Rekuten TV. Z biegiem dni, używając pilota konsument odkrywa nowe skróty i funkcje. I tak: jednorazowe przytrzymanie przycisku „channel” góra i dół uruchamia skrócone menu programowe; naciśnięcie pionowe przycisku „channel” sprawia, że na ekranie pojawia się TV Guide. Pionowe naciśnięcie przycisku „poziom głośności” powoduje, że TV ustawia się w tryb mute (brak dźwięku).
Jednym słowem, pilot bardzo minimalistyczny, ale przede wszystkim bardzo funkcjonalny i estetycznie wykonany.
Ambient Mode – funkcja dekoracyjno/informacyjna, uruchamiana dedykowanym klawiszem na pilocie. Za pomocą tego rozwiązania możemy na ekranie TV wyświetlić: analogiczny kolor ściany, na której znajduje się TV, pokaz zdjęć, bieżące informacje, pogodę, zegar. Wyświetlane newsy są dostarczane za pośrednictwem „upady”, aplikacji znajdującej się również w telefonach Samsung. Uważam, że tryb Ambient sprawdzi się zwłaszcza u konsumentów, którzy docenią nie tylko walory funkcjonalne urządzenia, ale i potraktują telewizor jako element przestrzeni, wystroju wnętrza, nadający pomieszczeniu nowoczesny charakter.
Podsumowanie
QLED 8K Q950R to telewizor nietuzinkowy. Ciężko jest recenzować i oceniać sprzęt, który de facto otwiera nowy technologiczny rozdział w segmencie TV. Odbiornik zapewne nie baz wad – choćby brak możliwości wprowadzania komend głosowych w języku polskim, dość duże zużycie energii podczas pracy TV (klasa energetyczna D), przeciętny dźwięk. Zdaję sobie jednak sprawę, że dla wielu konsumentów nie będzie to przeszkodą w zakupie sprzętu. Trzeba mieć świadomość, że QLED 8K jest dedykowany dla konkretnej grupy klientów, którzy pragną mieć w swoich domach innowacyjne rozwiązania, produkty premium.
Podsumowując: szybki system operacyjny, odbiornik dobrze radzi sobie z przejściami tonalnymi, dysponuje bardzo dobrą paletą barw oraz reprodukcją czerni podczas wyświetlanych ciemnych/szarych scen filmowych, fajny design. Samsung Q950R jest jednym z niewielu TV w ostatnim roku, który z chęcią zostawiłbym w domu. Niestety sprzęt już powrócił do producenta.